Xa debe estar todo dito sobre a polémica que suscitou a sentenza dunha xuíza que lle retiraba a custodia do seu fillo a unha nai por vivir na Galicia profunda.
Saíu ese puntiño de orgullo nas redes sociais moi comprensible pero, a todas luces, ineficaz.
Pero a Galiza profunda é outra cousa. E a sentenza desta señora revela feridas de corte político e económico que debemos comezar a asumir porque son a resposta real á nosa indignación e contradicción.
O problema estrutural de Galiza
O xornalista Alejandro Torrús, escribía un interesantísimo fío en Twitter no que analizaba unha nova sobre o barrio de Carrús, Elche. Os medios de comunicación recollían que Carrús é o barrio máis pobre do Estado español. A triste nova dáballe a Torrús para reflexionar sobre o por que dos demoledores datos do barrio no que se criou pero, o máis importante, dáballe para denunciar o feito de que a pobreza de Carrús fose noticiable só o día no que saía a estatística.
O barrio de Carrús leva décadas sendo pobre e padecendo unha desestrutura económica e social da que, por suposto, a Comunidade Valenciá é moi consciente. É doado imaxinar conversas de bar nas que as alicantinas e alicantinos se indignaban cos datos e a precariedade do lugar. Pero Carrús xa era pobre antes. E Carrús seguirá sendo pobre despois.
Algo semellante ocorre coa polémica sobre a Galiza profunda.
Independentemente do ofensivo da terminoloxía e o cuallo que hai que ter para esgrimir como argumento que un cativo sofre desventaxas por medrar nun núcleo poboacional non urbano, hai algo de razón.
A Galicia profunda está premeditadamente destrozada. As comunicacións son nefastas e os servizos, en moitas ocasións, están desmantelados. É unha realidade.
A sentenza é clasista, dende logo. Pero é que, no fondo, todo este tema é unha cuestión de clase.
O abandono sistemático das áreas rurais de Galiza convirte certas zonas (non Muros, dende logo) en verdadeiras illas nas que o desenvolvemento de actividades e o acceso a servizos básicos coma a saúde ou a educación son moi difíciles. E disto, hai responsables.
Son aqueles e aquelas que nos deixaron sen rede de transportes públicos. Os mesmos e as mesmas que deixaron sen urxencias pediátricas a Verín afectando a toda unha comarca e obrigando a trasladarse hora e media en coche ata o Hospital de Ourense. Esas e eses xestores que nos desarmaron as estradas secundarias e nos obrigan a circular pola pavimentada AP-9, previo pago de mantemento.
La tierriña
Nun artigo no que falabamos de por que arde o monte en Galiza, faciamos referencia ao cambio de paradigma económico e social ao que se viu sometido este país nos anos sesenta do século XX. A “desruralización” atendía, por unha banda, á expropiación do monte con fins económicos para empresas privadas e, por outra e non menos importante, para a mobilización de man de obra ás cidades. Especialmente Vigo e A Coruña recibiron en masa a miles de galegas e galegos na procura de futuro. Porque, á xente non sei que lle dá ás veces, que se empeña en sobrevivir. Esta migración interior provocou a repulsa da aldea ou, como dicía Xosé Ramón Gayoso, a repulsa da miseria.
É aquí onde calla o desprezo moderno polo rural. Un sentimento de autoodio que culminaba despois de séculos de traballo miúdo de maltrato dos símbolos identitarios de Galiza.
O problema é que, aínda que se teñen vencido moitas batallas na destrucción do amor propio das galegas e galegos, a guerra non acaba de gañarse. O orgullo galego é o particular Vietnam do centralismo español.
Pervive en todas e todos nós a raiba que nos fai reaccionar cando, unha vez máis, nos faltan ao respecto. A reacción colectiva do Nunca Máis, a farta de tanta alevosía. A chama que se incendia no noso ORGULLO GALEGO que, aínda que ás veces nos faga dicir cousas como tierriña, sabe ben de quen é a súa lealdade.
Así que si, Galicia profunda e a moita honra. E que non nos toquen moito as palmas non vaia ser que logo da profunda, veña a Galicia Canibal detrás.
Alonso
